AKADEMIK PROF. DR. SUAD KURTĆEHAJIĆ: Zato treba potpuno jasno podvući da Republika Srpska može postojati samo dok je na snazi Dejtonski sporazum. Njegovim prestankom ili poništenjem iz bilo kojeg pravno dozvoljenog razloga ostaje pređašnje stanje a to je Republika Bosna i Hercegovina bez entiteta. Ono što je ništavo od početka a to je protivustavno i ni od koga priznato stvaranja Republike Srpske nema pravno uporište za svoje postojanje ukoliko bi Dejtonski sporazum bio doveden u pitanje. Bosna i Hercegovina pritom i njeno postojanje ni na koji način ne bi moglo biti dovedeno u pitanje.

Zašto se u manjem entitetu insistira na 9. januaru kao Danu Republike Srpske iako je Ustavni sud BiH donio presudu da taj dan ne može biti praznik toga entiteta te smo i dalje smo svjedoci antiustavnog slavljenja ovog datuma. Razlozi za to se mogu najbolje vidjeti iz izjava Predsjednice toga entiteta Željke Cvijanović koja tvrdi da su tog dana u miru bosanski Srbi stvorili svoju državu Republiku Srpsku koju su odbranili u ratu i kasnije unijeli u Dejtonsku Bosnu i Hercegovinu.

Nažalost bosanskohercegovačka politička i intelektualna elita nije u dovoljnoj mjeri poklonila pažnju ovim izjavama.

Jasno je da Cvijanovićka želi poručiti da u slučaju nezadovoljstva Bosnom i Hercegovinom bosanski Srbi imaju pravo iz Bosne izdvojiti tvorevinu koju su u nju unijeli. Ovo je samo ponavljanje retorike Milorada Dodika, predsjedavajućeg Predsjedništva Bosne i Hercegovine, države za koju je govorio da nije njegova.

Ovakvo ponavljanje notornih neistina na fonu je Ćosićevih promišljanja da svaka laž na Balkanu na kraju postane istina.

To bi možda i moglo biti tako ako se oni koji su najzainteresovaniji za opstanak Bosne a to je njen najbrojniji bošnjački narod ne bi oglašavali povodom ovakvih neistina.

A istina je sljedeća.

Srpska Republika Bosna i Hercegovina (u avgustu 1992. godine preimenovana u Republiku Srpsku), stvorena je 9. januara 1992. godine protiv Ustava tada Republike Bosne i Hercegovine i protivno Ustavu tada još postojeće SFRJ. Od početka je time bila protivpravna tvorevina i kvazi država koju niko u svijetu nije priznavao. Isto je i sa Hrvatskom zajednicom Herceg-Bosnom stvorenom nešto prije odnosno 18. novembra 1991. godine koja je 28. avgusta 1993. godine promijenila naziv u Hrvatska Republika Herceg-Bosna. Obje ove tvorevine su bile paradržavne tvorevine koje nisu imale nikakvo međunarodno priznanje. Njihovo stvaranje se protivilo i mišljenju Arbitražne komisije u okviru Mirovne konferencije o Jugoslaviji koju je ustanovilo Vijeće ministara Evropske zajednice kao tijelo koje je bilo sastavljeno od predsjednika Ustavnih sudova najznačajnijih evropskih država na čelu sa Robertom Badinterom, predsjednikom Ustavnog suda Francuske, po kojem je kolokvijalno dobila ime Badinterova komisija.

Mišljnjem broj 1. od decembra 1991. godine Badinterova Komisija je utvrdila da se Jugoslavija nalazi u disoluciji (raspadu). Mišljenjem broj 2. dat je odgovor na pitanje koje su srpski političari postavili Badinterovoj Komisiji u vezi prava na samoopredjeljenje naroda koje je bilo ugrađeno u Ustav Federativne Narodne Republike Jugoslavije od 31. januara 1946. godine na osnovu čega su oni smatrali da imaju pravo u situaciji raspada Jugoslavije na tertitorije u Bosni i Hercegovini i Hrvatskoj u kojima su oni u većini.

Odgovor Badinterove komisije sadržan u Mišljenju broj 2. je bio da se pravo na samoopredjeljenje naroda ne može tumačiti na način da se dovedu u pitanje granice Bosne i Hercegovine i Hrvatske te da će u situaciji raspada SFRJ republičke granice biti granice novih država nastalih na njenom tlu.

Velikosrpska politika se nije mirila sa stavom međunarodne zajednice nego je smatrala da će silom oružja staviti istu tu međunarodnu zajednicu pred svršen čin.

Sa tim razlogom je 09. januara 1992. godine stvorena paratvorevina Srpska Republika Bosna i Hercegovina kasnije „Republika Srpska” čija je samoproglašena skupština u maju 1992. godine postavila šest strateških ciljeva srpskog naroda u Bosni i Hercegovini za koje je čak i presuđeni general te vojske Ratko Mladić tada izjavio da se ti ciljevi ne mogu ostvariti bez genocida.

Iz ovoga se da izvući zaključak da je na osnovama na kojima je stvorena paradržava Republika Srpska i ostvarenje njenih strateških ciljeva dovelo do masovnih ubistava, silovanja, mučenja i progona pripadnika nesrpskog a posebno bošnjačkog naroda što je kulminiralo najstrašnijim od svih zločina na našoj planeti zločinom genocida koji je Internacionalni sud u Hagu verificirao svojom presudom od 26. februara 2007. godine da su vojska i policija Republike Srpske osmislile i izvršile genocide u Srebrenici.

Iako su ovo neosporive činjenice iz manjeg entiteta protagonisti Dodikove politike uporno pokušavaju da nametnu priču o 09. januaru kao danu kada je srpski narod u Bosni stvorio svoju državu, uspješno je odbranio u ratu i zbog nepovoljnih međunarodnih okolnosti bio prinuđen da je uklopi u Bosnu i Hercegovinu na osnovama Dejtonskog ugovora.

Laž je postala mantra Dodikove politike. Međutim ovoj laži i njihovom neprekidnom mantranju treba se suprostaviti sa jasnim činjenicama a to su: da je međunarodna zajednica oličena u Evropskoj zajednici 06. aprila 1992. godine priznala Bosnu i Hercegovinu bez ikakvih entiteta i paradržava. Da su priznanje sutradan učinile SAD, da je 22. maja 1992. godine Bosna i Hercegovina primljena u okrilje Ujedinjenih Nacija bez entiteta te da je tek parafiranjem Dejtonskog sporazuma 21. novembra 1995. i njegovim potpisivanjem u Parizu 14. decembra 1995. Godine, Republika Bosna i Hercegovina transformirana u državu sa dva entiteta ali i sa priznanjem njenog državnog kontinuiteta.

Time se jasno htjelo podvući da Bosna i Hercegovina nije nastala u Dejtonu kao što Dodikova politika nastoji provući već da ima međunarodni kontinuitet kao i da su entiteti ustanovljeni tek Dejtonskim sporazumom 1995. godine a ne samoproglašenjem 09. januara 1992. godine.

Zato treba potpuno jasno podvući da Republika Srpska može postojati samo dok je na snazi Dejtonski sporazum. Njegovim prestankom ili poništenjem iz bilo kojeg pravno dozvoljenog razloga ostaje pređašnje stanje a to je Republika Bosna i Hercegovina bez entiteta. Ono što je ništavo od početka a to je protivustavno i ni od koga priznato stvaranja Republike Srpske nema pravno uporište za svoje postojanje ukoliko bi Dejtonski sporazum bio doveden u pitanje. Bosna i Hercegovina pritom i njeno postojanje ni na koji način ne bi moglo biti dovedeno u pitanje.

---

Autor je predsjednik Foruma bošnjačkih intelektualaca.

---