Autor: Ibrahim Osmanbašić

Lagano gibanje mase

Novo protestno okupljanje građana Sarajeva, 15.03.2008. godine, izražava snagu volje nekoliko stotina protestanata koji žele skrenuti pozornost na alarmantnu situaciju u glavnom gradu po pitanjima koja odražavaju sumornu sliku ukupnog društvenog stanja i života u kome se građani osjećaju marginalizirani i ignorisani od struktura vlasti - što putem birokratskog bastiona nedozvoljavaju prodor bilo kakvih građanskih zahtjeva i inicijativa, a što bi vodilo ka većem stepenu odgovornosti u odnosu na javno obnašanje društvenih funkcija u predstavničkim strukturama vlasti, gdje bi trebalo da se uviđajno uređuju i rješavaju opća društvena pitanja od interesa građana.

Skup sam po sebi ima simbolično mjesto, ulogu i značaj u aktuelnim društvenim tokovima, jer, vjerovatno, ne postoji ni jedan praktično funkcionalan modalitet koji građanima stoji na raspolaganje, a koji bi efikasno u kraćem vremenskom periodu mogao mjenjati postojeće društvene odnose - što je uhvatilo maha i pustilo korijen - te izgradilo ZID između građana i njihovih zastupnika u društvenim strukturama, tako da sa sticanjem legitimiteta funkcioneri, faktički, nemaju nikakve OBAVEZUJUĆE odgovornosti prema svojim biračima - osim MORALNE. Šta znači to polaganje zakletve prije preuzimanja javnih dužnosti - ili sjedanja u fotelju? To je NEŠTO - na šta se niko ne obazire, nakon što se tekst zakletve pročita, a tu piše to što piše i odnosi se na suštinu, a bez polaganja zakletve - ne može se preuzeti dužnost! Dakle, MORALNO pitanje je fundamentalnog karaktera u društvenom kontekstu - a to nije prepreka da se kroz zvanične dokumente konstatuje visok stepen korupcije u našem društvu - a time i u glavnom gradu. Znači, primarni problem - je od egzistencijalne važnosti za OPSTANAK društva - jer ako je RIJEČ izgubila svoje značenje, i može BILO KOJA RIJEČ ZNAČITI BILO ŠTA - onda o čemu se tu radi? Veoma je bliska uloga i značaj - riječi i protesnog okupljanja građana glavnog grada.
Za 06.april, Dan grada Sarajeva, pozvani su građani na značajno protesno okupljanje, što organizator smatra svrsishodnim u svome nastojanju da promjeni postojeće odnose u društvu, kao što je smatrao prigodnim da polože cvijeće, tokom protesne šetnje ulicama glavnog grada, pred zgradom Kantonalne Vlade - skrećući tim simboličnim gestom pozornost ka ogorčenju prema arogantnom i bahatom odnosu i radu društvene birokratije prema građanima - koji su finansirani kroz fondove od sredstava poreskih obveznika. Sam identitet organizatora je - apstraktan, s tim što postoji nešto što se naziva „grupom sa interneta“, a što je suštinski magla u kojoj je moguće da se bilo šta promjeni a da to javnost ne dozna. Dakle - to ne može biti, samo po sebi, izvršni nosilacac demokratskih kvalitetnih promjena - ali ih može potaći, jer je proizvedeno lagano gibanje mase, što je dovelo pred javne kamere mnoge funkcionere da vode debate sa aktivistima na polju afirmacije pozitivnih demokratskih vrijednosti - a, očito, da se mnogi ne snalaze u tim ulogama i nisu vični dijalogu na bazi argumenata u odnosu na preuzete obaveze - i to pod zakletvom!

Metajezik - fiktivan zahtjev apstraktnog faktora

Dakle, konkretno, apstraktni organizator je ponovio startne, ipak, realno fiktivne zahtijeve tražeći odstupanje sa dužnosti čelnika Gradske Uprave i Kantonalne Vlade iz moralnih rezloga primarno - čiji izbor na funkcije nije odraz volje građana kroz proces dikrektnog izbor kroz izborni proces, već je u domenu vodećih političkih stranaka. Oni koji su ih tu i izabrali - njima su i odgovorni, logično, a to su njihove matične stranke, a pitanje morala, svakako je devalvirano drastično u javnom životu glavnog grada u zadnjim decenijama u domenu društvenog angažmana, gdje se teško nalazi kontinuitet u progresivnoj liniji moralnog kodeksa - koji ima uporište u univerzalnim vrijednostima i općim načelima etike, a na čemu je utemeljena i kulturna baština i civilizacvijski kontinuitet. Sa gubljenjem MORALA kao općeg društvenog temeljnog orijentira, javnog korektiva i temelja opće društvene orijentacije i ustrojstva - u tom društvu sve nelogičnosti i naopakosti su realno moguće, pa i da oni koji krše Zakone budu po tom Zakonu van domašaja njega samog - jer ne postoje sankcije, ili one su neprilične, ili je njihovo izvršenje onemogućeno.

Sve u svemu, nemoguće je u društvu gdje javna riječ - nema svoje puno značenje; gdje nema regulisanog sistema javnog nagrađivanja i sankcionisanja; gdje organizaciona funkcionalnost i neracionalnost ne pale alarmantna svjetla javne uzbune; gdje može bilo šta sutra biti u fokusu javne i medijske pažnje - bez obzira šta će se danas desiti, gdje kvalitet nema nikakvu specifičnu težinu kojom bi se odvajao od pojma kvaliteta i gdje se svakom racionalizmu može uspješno parirati iracionalizmom, a nikakvim racionalizmom ne može se zaustaviti iracionalni javni tokovi i procesi; očekivati više od toga da je sutra novi dan i da se ni tad ništa neće bitno riješiti. To biće sve dotle dok RIJEČIMA, napisanim i izgovorenim, ne bude vraćemo potpuno značenje - što podrazumjeva suštinsku ulogu u društvenoj komunikaciji, a iz čega treba da se izvuče KONTEKST, što bi podrazumijevao KONCEPT - što implementirano znači OTVARANJE puteva društvene perspektive, sobzirom na opće KOMUNIKATIVNE društvene BARIJERE, nepostojanja KODEKSA kulturnog dijaloga na relaciji vlast-građani, a gdje NVO sektor ne izvršava funkciju artikulisanja i kanalisanja građanske inicijative i volje, tad jedino METAJEZIKOM dijalog uslovni je moguć, a to je najgrublji zbir pojedinačnih monologa - koji samo u nedovršenom vakumu se prestavlja u formi dijaloga.
Zdravu društvenu inicijativu - može dati, nositi i implementirati samo zdrav društveni element i faktor, i takve stvari se ne vezuju za demokratske sablažnjive manifestacije, već samo, i isključivo, za one kojima se ne muti vid ni razum u odnosu na ono što jeste vrijednost, i koji smiju „pravim imenom“ nazvati i reći činjenice i istine.

Carstvo antilogike

Možda se metajezikom, sa ulica glavnog grada, sa fiktivnim zahtijevima apstraktnog organizatora, u gradu gdje je logika ustupila mjesto antilogici, a racionalizam gubi kontinuirano bitku za bitkom od agresivnog iracionalizma, želi poslati očajnički apel da stvarni, ozbiljni i organiziran društveni faktor - pokrene postupak kroz institucije društva da se na narednim izborima neposredno od građana bira i gradonačelnik Sarajeva i premijer Vlade Kantona - čije se ostavke i zahtjevaju, i koji bi bili odgovorni građanima za ono šta su učinili, a i ono šta nisu - što demokratski princip odgovornosti dovodi do apsurda, a što je i realno nužna konzekventnost prakse aktuelne antilogike.
Ko će živi vulkan kontradiktornosti, što ponižava ljudsko dostojanstvo, spoznati - šta je šta, ko je ko, ko je šta i šta je ko na iracionaliziranim pločnicima glavnog grada, koji se guši u maglama generiranih proturječja gdje se kroz vrijeme sukcesivno konsolidira realno carstvo antilogike, gdje bogati postaju još bogatiji - a kroz to bahatiji i neuviđajniji, a, obični građani, siromašni još siromašniji - lišeni ljudskog dostojanstva i dovedeni do stravične linije očaja, gubeći glas i nevidjeći smisao u izgovaranju riječi?
Pred realnim strahom da budu šikanirani, i na najbezočniji, neljudski i surov način, jedan građanin ovog grada - zbog riječi demokratske logike, može ostati bez posla i svega šta to znači, dakle, da ostane bez egzistenijalne potpore da bude čovjek, da živi od svoga rada, i da se nađe na ulici, da ostane bez skrbi i za sebe i svoju porodicu - zar se očekuje, u tim uslovima, da će se neko boriti za GRAĐANSKU STVAR? To je nemoguće jer je nerealno - uslijed nemogućnosti da EGZISTIRA osoba u važnim društvenim strukturama a koja javno agitira za KONKRETNE i PRAKTIČNE društvene promjene u korist građana, a time i da nastane i opstaje jedna uspješna organizacija u sferi društvenog progresa - čije inicijative doživljavaju implementaciju.
Dakle, sobzirom na nemogućnost da bilo koji, ili kakav, organizovan faktor nastane, ili istraje, u nastojanju da pokreće pozitivne, logične društvene procese koji bi doveli do normalizacije ukupnog društvenog ambijenta u glavnom gradu, a time i u cjelokupnom bosanskohercegovačkom društvu, jedina realna i stvarna promjena može se očekivati „IZ VANA“, sa strane, od nekuda da dođe - a tu, osim deprimirajuće sporih, nedorečenih međunarodnih instanci, postoji i bosanskohercegovačka patriotsmka dijaspora - koja je na putu samodefinicije tragajući za ključem suštinske učinkovitosti; tragajući za SIMBOLOM demokratske percepcije kojeg treba podići i izgraditi u glavnom gradu - a što bi trebalo da bude novi moderni imidž prijestolnice; simbol demokratskog općeg kursa, jasan po značenju, a dominantan po izgledu - pretpostavljajući iskrenu, trajnu i bezrezervnu podršku patriotskim društvenim faktorima sposobnim da artikulišu pitanja i daju adekvatne odgovore na praktične izazove u duhu vremena.