Da je Crna Gora zemlja čuda i paradoksa u kojoj je sve moguće, najbolje nam pokazuje primjer ovogodišnje dodjele 13-julske nagrade. Kako pišu brojni mediji, Trinaestojulsku nagradu za 2024. godinu dobili su Andrija Radulović, mr Branislav Bane Sekulić i dr Nikola Marojević. Trinaestojulsku nagradu za životno djelo dobio je prof. dr Dragan Koprivica.

“Književnik Andrija Radulović dobio je nagradu za knjigu poezije „Otkup“, akademski slikar mr Branislav Bane Sekulić, redovni profesor u penziji za izložbu u Muzeju savremene umjetnosti Crne Gore praćenu monografijom i Nikola Marojević, doktor bogoslovskih nauka, za ukupnu godišnju aktivnost na razvoju kulture”, navodi se u saopštenju Žirija za dodjelu Trinaestojulske nagrade.

13. jul je bio i ostao simbol borbe, ustanka i slobode. Tako visoko priznanje, koje sada odlazi u ruke pojedinaca najžešćih negatora slobodarskih i antifašističkih tradicija, predstavlja duboko narušavanje vrijednosti koje ta nagrada treba da simbolizuje. Dok pojedinci iz ove grupe tvrde da su najprevođeniji, najpriznatiji i najzaslužniji, to priznanje sada se dodjeljuje unutar granica, okvira i okova „srpskog sveta“ i militantne Srpske pravoslavne crkve (SPC) a nikako u granicama i van granica multikulturalne i interkulturalne stvarnosti Crne Gore. Kandidovati se za nagradu u državi koju ne priznaješ, (Crna Gora) čijim jezikom ne govoriš i ne priznaješ (crnogorski) čiju nacionalnu samobitnost i zastavu negiraš, dok su tvoje salve priznanja vezane za ideološke matrice velikosrpskog nacionalizma, uz veličenje SPC predstavlja vrhunac licemerja. Nacionalizam koji je duboko ukorijenjen u njihovom biću i suštini u suprotnosti je sa univerzalnim vrijednostima slobode, jedinstva i zajedništva koje bi Trinaestojulska nagrada trebalo da slavi.

Uvijek željni i gladni nagrada, pojedinci smatraju da je sada „naše vreme“ – vreme da iskoristimo još po nešto od države kojoj samo formalno pripadamo, ali je suštinski ne doživljavamo kao svoju. Puni ambicija i želja, čak i u poznim penzionerskim godinama, ne odustaju. Treba biti luča ili bolje rečeno fenjeraš, pa makar to bio i srpski vrli svet i SPC. Dok druga priznata i eminentna imena koja su bila kandidati, poput dr Dragana Hajdukovića, prof. dr Mihaila Burića, Vladimira Perovića, akademika Sretena Vujovića, Slobodana Marunovića, dr Zlatka Bulića, Balše Brkovića, Boža Koprivice i drugih koji su decenijama posvećeni nauci i umjetnosti, ostaju na margini društva jer „vrli sinovi i penzioneri srpskog sveta su važni“. Ova situacija postavlja ozbiljno pitanje o kriterijumima i integritetu nagrade, sugerišući da je možda došlo vrijeme za temeljno preispitivanje i reformu sistema dodjele, kako bi se osigurala dosljednost sa vrijednostima koje ta nagrada predstavlja i zaštitila čast i dostojanstvo boraca i heroja iz mnogih oblasti koje je simbolizovala decenijama unazad.

Trinaestojulska nagrada ne smije postati instrument političke igre i nacionalističkih prevara. Ona mora ostati svetionik pravih vrijednosti, u suprotnom, njena svjetlost će se ugasiti u tami licemerja i lažnih zasluga sinova „srpskog sveta.“ Ova nagrada je simbol borbe za slobodu i dostojanstvo Crne Gore i ne smije biti upropaštena oportunizmom i velikosrpskim nacionalizmom koji teži da izopači istoriju i obesmisli našu nezavisnost. Onima koji negiraju crnogorsku suverenost i identitet, mora biti jasno da će njihovi pokušaji pasti u zaborav pred snagom naroda u Crnoj Gori koji zna vrijednovati istinske zasluge i pravdu. Ako dozvolimo da se Trinaestojulska nagrada instrumentalizuje za interese onih koji ne poštuju našu državu, onda ne samo da gubimo dio naše kulture i istorije, već i narušavamo temelje na kojima počiva naša budućnost. Borba protiv velikosrpskog nacionalizma nije samo političko pitanje, već moralna obaveza svih nas koji želimo očuvati čast i ponos Crne Gore.